donderdag, april 27, 2006

Gij zult niet delen

Downloaden mag want muziek is te duur, luidde de kop van een nieuwsbericht dat ons afgelopen week bereikte. Het ging om de conclusie van een onderzoek dat Planet Internet had laten uitvoeren.

'Bijna de helft van de Nederlanders die wel eens muziek downloaden doet dit ‘illegaal’, dat wil zeggen, zonder te betalen. En hoewel ruim 40 procent dit diefstal noemt, zegt driekwart van de ondervraagden hiertegen geen morele bezwaren te hebben, vooral omdat ze muziek en films in de winkel te duur vinden’, vat Elsevier samen.

Illegaal? Ik heb altijd begrepen dat het volkomen legaal is om muziek of films te downloaden via bijvoorbeeld peer-to-peer programma’s. Het is alleen verboden om bestanden waarop auteursrechten berusten aan te bieden. Inderdaad, downloaden mag, uitwisselen niet. Dat je door het gebruik van zo’n peer-to-peer programma ook direct uploader wordt, zoals sommige bronnen beweren, klopt niet. Je kunt zelf bepalen of je iets deelt of niet. Dat is in elk geval bij Soulseek zo.

Hoe dan ook, dat muziek en films te duur zijn, daar ben ik het niet mee eens. Een nieuwe film kost op dvd rond de 20 euro, na een paar maanden zakt die prijs doorgaans naar 10 of 5 euro. Ik vind dat schappelijk. Muziek zakt meestal niet veel verder dan 10 euro. Een nieuw cd kost tussen de 15 en 20 euro. Tsja, ik heb het er voor over. Sommige mensen niet. Die kopen liever een Replay-spijkerbroek voor 150 euro.

De grote filosoof Hans Breukhoven beklaagde zich ooit over mensen die muziek te duur vinden. Aan een cd werken een stuk of dertig, veertig man (van opnameproductie tot fabricage). Die moeten allemaal betaald worden. Dan is 20 euro niet eens zo heel veel, zo berekende hij. Hij vergeleek het met het Nederlands boek, dat een vaste (redelijk pittige) prijs kent. Daar werken veel minder mensen aan, meende hij, maar daar hoor je zelden iemand over.

Ik snap die vaste boekenprijs ook niet helemaal. Het schijnt dat bij het afschaffen van de vaste boekenprijs de betere boekhandel zou verdwijnen, omdat die niet meer kan concurreren met grote ketens die voor lage prijzen bestsellers gaan aanbieden en weinig investeren in service. De boeken die maar door een kleine groep mensen worden gelezen, zouden daardoor mee verdwijnen met de gespecialiseerde boekhandelaar.

Wel steekt men in dit pleidooi voor de vaste boekenprijs, uitvoerig de loftrompet over de gulzigheid waarmee Nederlanders boeken kopen en de diversiteit van hun aankopen. We lezen als gekken, het aanbod is enorm. Wel hebben veel titels een beperkte afzetmarkt.

Bij afschaffing van de vaste prijs blijft die afzetmarkt wel bestaan, alleen de verkoper zou verdwijnen. Is het echt onmogelijk voor uitgevers om via een ander weg de koper te vinden, ervan uitgaande dat veel boekhandelaren failliet zouden gaan.

Ik blijf boeken namelijk verdomd duur vinden. Maar ja, ik koop dan weer voor 150 euro per maand cd’s.

Geen opmerkingen: